Kwestia narodowościowa śląskiego rzemiosła w dawnych czasach była niejednokrotnie przedmiotem rozważań w historii polskiej. Niektórzy historycy, opierający się na zbyt powierzchownych badaniach i sugestiach nauki niemieckiej, uznawali w miastach śląskich bezwzględną przewagę żywiołu niemieckiego, szczególnie w okresie od XII w. do początku XVI wieku. W początkach jednak XVI w. mistrzowie cechowi pochodzenia niemieckiego spolonizowali się niemal zupełnie, a to pod wpływem kultury polskiej I przewagi ludności polskiej na Śląsku. W świetle wyników spisów ludności przeprowadzonych w okresie zaboru pruskiego ludność wiejska na Górnym Śląsku (do którego należała i Opolszczyzna) zadeklarowała się jako bezspornie polska, natomiast w miastach wyniki spisów wykazały znaczną domieszkę żywiołu obcego - niemieckiego. Jedynie na Zachód od linii Kietrz, Głubczyce, Prudnik, Nysa, Grodków i Paczków do Otmuchowa i w okolicach Bielska zamieszkiwali Niemcy – potomkowie kolonistów z XIII wieku. Ziemia Raciborska była jednak zamieszkała przez ludność w swej masie rdzenie polską, w której rzemieślnik polski był nosicielem kultury polskiej zarówno w mieście jak i po wsiach. Dla oceny znaczenia i roli jaka narodowość polska odgrywała w życiu rzemiosła na Górnym Śląsku na przestrzeni wieków, wystarczy wskazać na fakt, że olbrzymia większość zachowanych dokumentów cechowych pisana jest w języku polskim (ca 90%), co jest wystarczającym dowodem dominującej roli języka polskiego jak i polskości rzemiosła na Śląsku w ogóle. Do takich dokumentów polskości na Śląsku należy zaliczyć księgi cechowe, protokóły zebrań, liczne “cychy” czyli obesłania, ryngrafy z godłami rzemiosła, puchary i konewki, skrzynki cechowe oraz inne symbole i wyroby rzemieślnicze z napisami w języku polskim.
Dla udokumentowania powyższych danych podaje się poniższe fotografie różnych zachowanych w muzeach i archiwach przedmiotów cechowych: (fotografie str. 23 – 24). Wszyscy specjaliści I znawcy języka polskiego przyznają bezspornie na podstawie powyższych dokumentów, że zapiski te niczym nie różnią się od ówczesnych zapisów ogólnopolskich. Wszystkie dokumenty cechowe na Górnym Śląsku aż do połowy XIX wieku pisane są w języku polskim. Dopiero w II połowie XIX w. tj. W okresie wojennego germanizmu z ksiąg i dokumentów cechowych zaczyna znikać język polski, zastępowany językiem niemieckim. Utrzymuje się jednak wśród rzemiosła język polski w mowie tak jak wśród całej ludności polskiej na Śląsku.
W okresie brutalnej germanizacji w w. XIX i w okresie hitleryzmu były systematycznie niszczone wszelkie dokumenty polskości na Ziemi Śląskiej. Stąd też nic dziwnego, że do czasów obecnych pozostało tak niewiele dokumentów cechowych w języku polskim. Niemniej jednak te dokumenty, które ocalały z pożogi I i II wojny światowej świadczą najwymowniej o polskości Ziemi Śląskiej i o polskości jej ludności. Najlepszym jednak dowodem tej polskości są żywi ludzie zamieszkali Ziemie Śląskie przyłączone w r. 1945 do swej macierzy – Polski na zawsze. Ludność ta, a szczególnie ludność raciborska mimo prześladowań I wszelkich szykan łącznie z obozami koncentracyjnymi i wynikami śmierci przetrwała w mierze swych dziejów I zachowała nieskazitelną mowę staropolską aż do dnia dzisiejszego. Duży udział w tym miało i rzemiosło raciborskie, a jego najwybitniejsi przedstawiciele brali czynny udział zarówno w pracy Związku Polaków w Niemczech, w Komisji Plebiscytowej (r.1920), w powstaniach śląskich I, II i III. Złotymi zgłoskami w historii walki o polskość zapisali się między innymi tacy koledzy rzemieślnicy jak:
Z żyjących jeszcze obecnie:
- Affa Jan – budowniczy z Raciborza
- Chroboczek Florian – stolarz z Raciborza
- Czech Zacheusz – studniarz z Turza
- Kostka Leon – kowal z Turza
- Grzonka Franciszek – stolarz z Raciborza
- Jasny Wiktor - stolarz z Raciborza
- Koza Antoni – piekarz z Raciborza
- Kachel Jan – kowal z Raciborza
- Ploch Wincenty – ślusarz z Raciborza
- Ponanta Teodor – betoniarz z Górek
- Stokłosa Franciszek – piekarz z Raciborza
- Wałach Julian – kowal z Makowa
- Wiertelorz Józef – fotograf z Kuźni Raciborskiej
- Wyrtki Jakub – stolarz z Makowa
- Potyka Bernard – kowal z Raciborza
a z nieżyjących już:
- Adamczyk Kasper – stolarz z Raciborza
- Badura Jan – stolarz z Raciborza
- Bulenda Jan – cieśla z Raciborza
- Cieślik Augustyn - drukarz z Raciborza
- Drzewiecki Kazimierz – szewc z Raciborza
- Gacka Ignacy – kowal z Markowic
- Galecki Walenty – stolarz z Raciborza
- Grycman Leopold – studniarz z Turza
- Jasny Jan – stolarz z Raciborza
- Kachel Franciszek – kowal z Raciborza
- Mainczyk Wawrzyniec – krawiec z Raciborza
- Pytlik A – piekarz z Raciborza
- Rymer Franciszek – piekarz z Raciborza
- Siara Józef – tapicer z Raciborza
- Siwon Franciszek – stolarz z Modzurowa
- Stroka Alojzy – stolarz z Nędzy
- Wilmowicz Władysław – krawiec z Raciborza