opcje baza firm mapa strony newsletter
Newsletter
Zapisz się do naszego newslettera
a będziesz na bieżąco z najważniejszymi wydarzeniami oraz z najświeższymi promocjami w naszym biurze rachunkowym.
wyslij
O Cechu
Pliki do pobrania
"Każde rzemiosło ma swoje zwyczaje"
Przysłowie ludowe


1945

Monografia Cechów i ich Związków na Ziemi Raciborskiej od r. 1945

Pierwszym aktem prawnym włączającym rzemiosło Opolszczyzny w ramy organizacyjne Samorządu Gospodarczego Rzemiosła w Polsce była decyzja Ministra Przemysłu z dnia 21 IV 1945 r., powierzająca Izbie Rzemieślniczej w Katowicach obowiązek organizowania  cechów i ich związków również na terenie Śląska Opolskiego.

Izba Rzemieślnicza w Katowicach rozpoczęła swoją działalność już w 3 dni  po uwolnieniu Katowic od wojsk hitlerowskich, a więc 31 I 1945 r. Nowo powołany w dniu  8 II 1945 r. Zarząd Izby Rzemieślniczej na czele z ob. Pojdą Teofilem jako prezesem  i mgr Anzelmem Gorywodą jako dyrektorem – przystąpił do reaktywowania przedwojennych cechów lub do organizowania rzemiosła w nowe cechy zwłaszcza na Ziemiach Zachodnich przyłączonych administracyjnie do Województwa Śląsko – Dąbrowskiego.

Na terenie zniszczonej przez wojnę Ziemi Raciborskiej pracę organizowania rzemiosła  w cechy trzeba było rozpocząć od samych podstaw. Trudności organizacyjnych było niemało,  a rozmiary ich były tym większe, ponieważ nienależycie jeszcze funkcjonowały władze administracyjne, rozpoczęła się dopiero akcja osiedleńcza ludności (w tym i rzemiosła), prowadzono dopiero weryfikację ludności polskiej autochtonicznej, organizowano dopiero  no nowo środki komunikacyjne itp.

W końcu kwietnia i w początkach maja 1945 r. rzemieślnicy raciborscy  i ci pozostali, którzy przybyli tu jako osadnicy rozpoczęli uruchamiać na nowo warsztaty rzemieślnicze, zwłaszcza piekarnie, masarnie, kuźnie i warsztaty ślusarskie, dając tym dowód swoją ofiarności  i patriotyzmu  w tworzeniu nowego życia gospodarczego  w jakże trudnych warunkach powojennych.
    
    
Miasto Racibórz leżało w gruzach a ponad 80% wszystkich budynków zostało  zniszczonych. Z przeszło 50 tysięcy mieszkańców miasta pozostało w nim niecałe 3 tysiące, gdyż olbrzymia większość ludności została przymusowo ewakuowana do Czechosłowacji, Austrii  lub Niemiec. (fot. Str 32) Podobnie było i na terenie powiatu raciborskiego. Z inspiracji Zarządu Izby Rzemieślniczej w Katowicach przystąpiono w m – cu czerwcu 1945 r. do organizowania pierwszych cechów i Powiatowego Związku Cechów w Raciborzu. I tak dnia 22 czerwca 1945 r. w sali Pow. Zarządu Informacji i Propagandy przy ul. Ogrodowej nr 5 zebrali się rzemieślnicy różnych zawodów przeważnie piekarze, metalowcy i budowlani  i zorganizowali pierwsze cechy, a mianowicie:Cech Piekarzy ze St. Cechu Latosiuskim Zachariaszem, Cech Metalowców ze St. Cechu Wdówką Janem i Cech Budowlany ze St. Cechu Krawczykiem Franciszkiem.


W tym samym dniu t.j. 22 czerwca 1945 r. w oparciu o 3 zorganizowane cechy powołano Powiatowy Związek Cechów w Raciborzu, wybierając Zarząd P.Z.C. w składzie:

 

  1. Prezes – Wdówka Jan mistrz ślusarski z Raciborza.
  2. Wiceprezes – Stępień Kazimierz mistrz kowalski z Raciborza.
  3. Skarbnik – Brożyna Stefan zegarmistrz z Raciborza.
  4. Cz. Zarządu Latosiuski Zachariasz piekarz z Raciborza.
  5. Sekretarz – Rusek Antoni- - kierownik biura z Raciborza.

(Fot. Nr 1 s. 33) Od lewej: Stępień Kazimierz, Wdówka Jan, Rusek Antoni, Brożyna Stefan, Latosiuski Zachariasz
(Fot. Nr 2 s. 33) Stoją od lewej: Krawczyk Franciszek, Klimek Stanisław, Rusek Antoni, Świech Daniel, Zaięba Franciszek, Pluta Stefan. Siedzą od lewej: Brożyna Stefan, Stępień Kazimierz, Wdówka Jan, Latosiuski Zachariasz, Karwa Leon.
    
Nowo wybrany Zarząd P.Z.C. zorganizował biuro, które mieściło się w budynku przy  Pl. Wolności nr 2, a w którym zatrudniono jako sekretarza Ob. Ruska Antoniego, a jako kasjerkę ob. Gawendę Stefanię. Biuro P.Z.C. zajęło się przede wszystkim wymianą niemieckich dokumentów rzemieślniczych na dokumenty polskie, zgłaszaniem warsztatów rzemieślniczych  do Wydz. Przemysłu tut. Starostwa Powiatowego, zgłaszaniem obowiązku podatkowego członków Cechów itp.

Ponieważ wybraną w czerwcu 1945 r. władze P.Z.C. nie reprezentowały całego ciągle rozwijającego sie rzemiosła – przeprowadzano w dniu 30 września 1945 r. nowe wybory do władz P.Z.C. W wyniku tych wyborów do władz P.Z.C. powołani zostali:

do Zarządu P.Z.C.:

  1. jako Prezes -  Wdówka Jan mistrz ślusarski z Raciborza
  2. jako Wiceprezes – Pluta Stefan mistrz stolarski z Raciborza
  3. jako Czł. Zarządu – Stępień Kazimierz  mistrz kowalski z Raciborza
  4. jako Ławnik – Gieroń Alojzy mistrz piekarski z Żerdzin
  5. jako  Ławnik – Paprotny Artur mistrz kowalski z Rudy Kozielskiej
  6. jako  Ławnik – Depta Alojzy mistrz kowalski z Raciborza
  7. jako sekretarz  - Rusek Antoni – kierownik biura z Raciborza

Do Komisji Rewizyjnej:

  1. jako Przewodniczący – Brożyna Stefan – zegarmistrz z Raciborza
  2. jako Czł.(? s.34) – Kwaśnica Karol mistrz kowalski z Raciborza

Mimo wielkich zniszczeń i trudności lokalowych powstało w r 1945 182 warsztatów rzemieślniczych zarówno w Raciborzu jak i na terenie powiatu raciborskiego.
Do nauki rzemiosła przyjęto w r. 1945 31 uczni
(Fot. Str 34) – Józef Czepała – mistrz stolarski z Raciborza założyciel Cechu Stolarzy  i Przewodniczący Kom. Cyzam. Czeladniczej stolarzy i kołodziei.

Przydatne linki
© 2024 Cech Racibórz - Portal Cechu Rzemiosł w Raciborzu
wykonanie: Margomedia Sp. z o.o.
Portal www.cechraciborz.com.pl wykorzystuje pliki cookies, czyli tzw "ciasteczka". W przypadku braku akceptacji korzystania z plików cookies prosimy o opuszczenie strony.
Zamknij